Co to są elektrośmieci i gdzie można je oddać?

• Strona główna
• Organizacja
• Co to są elektrośmieci i gdzie można je oddać?

Rozwój technologii sprawia, że rośnie również ilość zużytych elektrośmieci. Średni czas życia komputera wynosi 4 lata, komórki 2 lata, natomiast pralki około 8 lat. Po tym czasie takie urządzenia należy przekazać do odpowiedniego miejsca.

Elektrośmieci zalicza się do odpadów niebezpiecznych ze względu na zawartość szkodliwych substancji. Pierwiastki obecne w telewizorach, telefonach czy lodówkach są groźne dla zdrowia ludzi i zwierząt, a także środowiska. Gdzie wyrzucać elektrośmieci, które zostały zużyte?

Co to są elektrośmieci?

Elektrośmieci inaczej elektroodpady to zużyte, zepsute, wybrakowane i niepotrzebne urządzenia zasilane bateriami lub prądem. Do elektrośmieci zaliczamy duże urządzenia takie jak lodówki, pralki i telewizory, a także małe sprzęty typu:

• radio,
• DVD,
• konsole do gier,
• telefony,
• świetlówki,
• żelazka,
• roboty kuchenne
• i wiertarki.

Elektroodpadami są również narzędzia przemysłowe takie jak transformatory czy serwery i inne sprzęty, które są przeznaczone do użytku przemysłowego lub profesjonalnego. Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny powinien być specjalnie traktowany ze względu na zawartość niebezpiecznych składników, szkodliwych dla zdrowia ludzi, zwierząt i środowiska. W niektórych elektrośmieciach można znaleźć rtęć, freon, związki bromu, ołów, kadm i chrom. Takie składniki niosą zagrożenie dla wód podziemnych i gleby, dlatego należy je składować w odpowiednich miejscach.

Co znajduje się w elektrośmieciach?

Przede wszystkim należy pamiętać, że elektroodpady to nie klasyczne śmieci, których pozbywamy się do kosza. Składnikiem klawiatur komputerowych jest brom, który może powodować schorzenia układu oddechowego. Z kolei w bateriach i akumulatorach znajduje się lit, który ma negatywny wpływ na układ nerwowy, krwionośny czy moczowy. Równie szkodliwe działanie na środowisko mają akumulatory i świetlówki wyrzucane w niewłaściwe czy przypadkowe miejsca. W takich produktach znajduje się bowiem ołów, który może przeniknąć do wód i gleb, a następnie organizmów żywych. Zwierzęta odżywiające się skażoną paszą lub trawą są narażone na problemy z nerkami, wątrobą, a nawet mózgiem.

Gdzie wyrzucać elektrośmieci?

W takim razie gdzie oddać elektrośmieci? Przede wszystkim takie produkty powinny posiadać specjalne oznaczenie, które informuje o tym, że nie należy ich wyrzucać do klasycznego kosza. Mowa o przekreślonym pojemniku, który wskazuje na konieczność selektywnej zbiórki sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Ten symbol jest zgodny z dyrektywą unijną WEEE i wskazuje, że zużytych elektroodpadów nie wolno łączyć z innymi odpadami, a przekazać do specjalnego punktu zbiórki elektrośmieci.

Istnieją różne miejsca, w których można zostawić zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny. W trakcie zakupu nowego urządzenia klient ma prawo pozostawić stary, zużyty sprzęt. Sklep może odmówić przyjęcia sprzętu, jeżeli zagraża on zdrowiu lub życiu ludzi. Elektrośmieci przyjmuje również punkt zbiórki elektrośmieci, który powinien znajdować się w każdej gminie. W niektórych regionach istnieje również możliwość bezpłatnego lub odpłatnego odbioru elektroodpadów bezpośrednio z naszego domu.

Odpady elektryczne i elektroniczne można również przekazać punktom serwisowym, o ile takie urządzenia nie zagrażają zdrowiu lub życiu pracowników. Sprzęty można też zostawić w autoryzowanym punkcie skupu złomu, a lista takich miejsc znajduje się na oficjalnej stronie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska.

Odzysk i recykling elektrośmieci

Recykling i odzysk elektroodpadów jest niezwykle istotny dla nieodnawialnych zasobów naturalnych. Dla przykładu, do stworzenia nowej świetlówki można wykorzystać około 90 procent zużytej. Z elektrośmieci można odzyskać wiele cennych surowców takich jak rtęć, szkło, aluminium czy luminofor. Recykling elektrośmieci takich jak zużyte komputery pozwala odzyskać  ponad 6 kg tworzyw sztucznych i szkła, prawie 6 kg stali, ok. 3,8 kg aluminium i blisko 2 kg ołowiu i miedzi. Na czym polega recykling odpadów elektrycznych i elektronicznych? Po pierwsze takie urządzenie jest demontowane, a wszelkie elementy sprzętu przydzielone odpowiedniej grupie metali, szkła, drewna, tworzyw sztucznych czy elementów elektronicznych. Niektóre części elektrośmieci są rozdrabniane i poddawane dalszej obróbce fizycznej, a także procesom hydrometalurgicznym, separacji magnetycznej, prądowo-wirowej i elektrostatycznej.

Proces recyklingu sprawia, że odzyskane metale można wykorzystać do produkcji nowego lub takiego samego sprzętu. Należy jednak pamiętać, że zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny powinien być kompletny, nienaruszony i odpowiednio zapakowany. Samodzielny demontaż elektrośmieci może się przyczynić do uwolnienia szkodliwych substancji i pierwiastków. Z tego względu tak odpowiedzialne zadanie  należy powierzyć odpowiednim punktom odzysku.

Naprawa sprzętów elektrycznych i elektronicznych

Należy jednak pamiętać, że nie wszystkie sprzęty elektryczne i elektroniczne powinny od razu lądować w „koszu”. Coraz większa ilość takich urządzeń i przystępne ceny sprawiają, że użytkownicy ich nie naprawiają, a od razu wyrzucają. Ciekawostką jest fakt, że niektóre firmy ze sprzętami RTV i AGD oferują usługę napraw niektórych urządzeń do 10 lat od ich zakupu. Jedną z takich firm jest marka Tefal, która postanowiła ograniczyć ilość odpadów i zadbać o ochronę środowiska. W związku z tym istnieje ponad 6500 autoryzowanych punktów serwisowych w Polsce, które oferują wymianę uszkodzonej części urządzenia nawet wtedy, gdy sprzęt nie jest już produkowany lub gdy upłynie okres gwarancyjny.

Dowiedz się także, jak prawidłowo korzystać ze sprzętu AGD żeby służył nam jak najdłużej