Koszyczek wielkanocny zanosi się do kościoła w Wielką Sobotę, aby poświęcić pokarmy na stół świąteczny. Tradycyjny koszyk wykonany jest zazwyczaj z wikliny. Do jego środka wkłada się m.in. jajka, chleb, wędliny, sól, chrzan, ozdobny bukszpan i starannie wyprasowane serwetki.

Spis treści

    Uroczysty zwyczaj święcenia pokarmów narodził się w VIII wieku, jednak w Polsce obecny jest dopiero od XIV wieku. Na początku święcono wszystkie obecne na stole przysmaki. Dopiero z czasem obrządek przeniesiono do kościołów, aby księża nie musieli odwiedzać wszystkich domów wiernych. Mimo że na przestrzeni lat liczba produktów umieszczanych w koszyczkach nieco się zmieniła, istnieje kilka stałych elementów, które zgodnie z tradycją znajdują się w niemal każdej święconce. Nie mniej ważne od zawartości są same ozdoby na koszyk wielkanocny. Na które z nich warto zwrócić uwagę?

    Co włożyć do koszyczka wielkanocnego?

    O tym, co należy włożyć do koszyczka wielkanocnego, decyduje konkretny region Polski. Jednak jest kilka stałych produktów, które są niezmienne, niezależnie od części kraju. Co zatem powinno znaleźć się w święconce?

    Jajka – to jeden z najistotniejszych elementów koszyczka wielkanocnego. Określany jest jako symbol płodności, odradzającego się życia oraz triumfu nad śmiercią. To właśnie tym produktem dzielą się członkowie rodziny podczas składania sobie wielkanocnych życzeń. Do święconki wkłada się jajko ugotowane na twardo bez ozdób lub w formie dekoracyjnej pisanki.

    • Chleb – symbolizuje ciało Chrystusa. Umieszczona w koszyku wielkanocnym niewielka kromka chleba ma zagwarantować pomyślność oraz dobrobyt.
    • Wyroby wieprzowe – kawałek kiełbasy lub szynki zapewnia zdrowie, płodność, dostatek. Po wielu tygodniach wyrzeczeń, postów i modlitw produkt ten był spełnieniem marzeń. Wieprzowina natomiast dla starożytnych ludów stanowiła symbol płodności i dobrobytu.
    • Pieprz i sól – umieszczone w koszyku na Wielkanoc chronią żywność przed zepsuciem. Podobną właściwość mają dla osób, które przynoszą święconkę do kościoła. Sól była od zawsze symbolem nieśmiertelności, trwałości, oczyszczenia i zabezpieczenia przed rozkładem.
    • Chrzan – jest jednym z najbardziej tradycyjnych produktów wchodzących w skład koszyków wielkanocnych. Symbolizuje zdrowie, siłę fizyczną i krzepę.
    • Ser – jest umieszczany w koszyczkach od niedawna. Symbolizuje połączenie człowieka ze światem fauny. W rodzinach rolniczych stanowi oddanie hołdu wobec zwierząt gospodarczych. Poświęcenie sera ma zapewnić pomyślność i zdrowie dla całego stada.
    • Ciasto – to kolejny element święconki, uznawany za jeden z „najmłodszych”. Do koszyków wielkanocnych zaczął trafiać w latach czterdziestych XX wieku. Kawałek babki lub mazurka symbolizuje doskonałość i umiejętności (w przypadku produktów wykonanych własnoręcznie) oraz nieukształtowaną materię przemienioną w idealną formę.
    • Baranek – wykonuje się go z ciasta, czekolady lub cukru. Symbolizuje zwycięstwo nad śmiercią, a także odkupienie grzechów. Funkcjonuje od VII wieku. Dawniej wierzono, że umieszczony w święconce zagwarantuje przychylność natury oraz uchroni przed wszelkimi klęskami.

    Jak udekorować koszyczek wielkanocny?

    Oprócz produktów spożywczych bardzo ważna jest dekoracja koszyczka wielkanocnego. W święconce na pewno nie może zabraknąć bukszpanu. Ta urocza roślina odgrywa rolę nie tylko ozdobną, ale także symboliczną. Gałązki oznaczają bowiem nadzieję na zmartwychwstanie oraz radość. Wiklinowy koszyk będzie się także pięknie prezentował w towarzystwie wiosennych kwiatów: tulipanów, narcyzów, hiacyntów, szafirków lub prymulek. Nie można również zapomnieć o charakterystycznych dla Wielkanocy baziach.

    Jakie ozdoby do koszyczka warto wziąć pod uwagę? Na pewno wszelkiego rodzaju figurki zajączków i kurczaczków. W tradycji chrześcijańskiej zajączek symbolizuje odradzającą się przyrodę, witalność, a także osoby grzeszne oczyszczone przez pokutę. Kurczaczki są natomiast związane z symboliką jajka, czyli odradzającego się życia. Nieważne, czy pomysł na koszyczek wielkanocny jest bardziej, czy mniej oryginalny, niemal w każdej święconce powinny znaleźć się serwetki. Do środka wkłada się zazwyczaj dwie sztuki – gładkie lub koronkowe. Jedna z nich służy do wyściełania koszyczka, drugą, większą, wykorzystuje się natomiast do przykrycia całości.

    Przeczytaj również: Ręcznie robione kartki wielkanocne.

    Serwetki do koszyczka wielkanocnego – jak należy je prasować?

    Serwetki do koszyczka wielkanocnego mogą być gładkie, haftowane, koronkowe lub częściowo zdobione. Niezależnie od stylu niemal wszystkie z nich wykonane są z bawełny. Aby koszyczek prezentował się schludnie i estetycznie, warto jest przed umieszczeniem ich w święconce, wyprać je oraz wyprasować. Pielęgnacja tej tkaniny pochodzenia naturalnego nie przysparza zbyt wielu problemów. Bardzo łatwo poddaje się prasowaniu oraz można z niej usunąć niemal wszystkie plamy. Białe serwetki do koszyczka wielkanocnego można prać w temperaturze 90°C. W przypadku wygładzania tego materiału stopa żelazka powinna być ustawiona na temperaturę od 150 do 180°C. Jeśli chusteczki nie są bardzo pogniecione, wymagają tylko lekkiego odświeżenia, warto jest sięgnąć po urządzenie do prasowania parą, np. po parownicę do ubrań. Dzięki niej można z powodzeniem wyprasować każdy materiał bez ryzyka przypalenia czy wybłyszczenia, a także wyzbyć się wszelkich zapachów i bakterii. Ponadto wygładzanie tkanin przy pomocy tego urządzenia jest bardzo szybkie, a jak wiadomo czas w przypadku przedświątecznej gorączki jest na wagę złota.

    Tagi:

    Czy ten artykuł był pomocny?